Patiënt van de maand: Garfield, de lapjes-kater
Afgelopen maand kwam Garfield bij ons op consult. Een bijzondere verschijning, want Garfield is een mannelijke lapjeskat! Hoe zit dat precies?


Wat is een lapjeskat?
Een lapjeskat heeft een vachtpatroon met verschillende kleuren vlekken, welke vaak wit, rood en zwart zijn. Een lapjeskat wordt wel eens door elkaar gehaald met een schildpadkat, welke maar twee kleuren in de vacht heeft.
Hoe ontstaat het vachtpatroon van een lapjeskat?
Het DNA van een kat heeft 19 paar chromosomen, waaronder één paar geslachtschromosomen die bepalen of een dier een mannetje of vrouwtje wordt. Vrouwelijke dieren dragen de geslachtschromosomen XX; mannetjes dragen XY. Het X-chromosoom kan de kleuren rood óf zwart dragen. Een poes die één X-chromosoom heeft die zwart is en één heeft die rood is, wordt een lapjespoes. De witte vlekken komen van een ander chromosoom. Mannelijke dieren hebben maar één X-chromosoom en hebben normaliter naast wit dus óf rood, óf zwart. Zij kunnen eigenlijk geen drie kleuren dragen.
Zijn lapjeskatten altijd vrouwelijk?
Lapjeskatten zijn vrijwel altijd poezen. Maar… mannelijke lapjeskatten komen ook voor. Dit komt door een foutje in de genen van de kat. Deze mannelijke katten hebben de chromosoomcombinatie XXY; ze hebben dus eigenlijk een geslachtschromosoom te veel. Deze katten hebben een mannelijk uiterlijk, maar kunnen zich niet voortplanten – ze zijn “steriel”. Dit syndroom, welke ook bij mensen voorkomt, wordt het Klinefelter syndroom genoemd. Gemiddeld is één op de 3000 lapjeskatten mannelijk, dus het is heel zeldzaam!
Bij welke rassen komt het voor?
In principe kan het bij alle kattenrassen voorkomen. Het is wel zo dat het bij het ene ras meer voorkomt dan bij andere.